Hoogheemraad Hans Schouffoer van Rijnland: “Natuurvriendelijke oevers goed voor water, natuur en landbouw”

Hoogheemraad Hans Schouffoer zit in de stuurgroep van programma Veenweiden Gouwe Wiericke en stond in een ver verleden en in een andere rol aan de wieg van de plannen rond het natuurgebied Bodegraven Noord. Vanuit die tijd kent hij de sterke betrokkenheid van de inwoners en gebruikers van het gebied. “De kleinzonen van de agrariërs van die tijd zijn nu de boeren rond dit gebied”. Als geen ander weet hij dat de gebiedsinrichting veel voeten in aarde heeft. “Goed om te zien dat er steeds meer onderdelen van de plannen nu ook echt worden uitgevoerd. Wij kijken met een integrale blik hoe we voor zowel de landbouw als de natuur een goed en toekomstgericht waterbeheer kunnen voeren”.

Fosfaten

Dat klinkt eenvoudiger dan het is. Schouffoer geeft meteen toe: “Het waterschap en de agrariërs hebben elkaar hartstikke hard nodig.” Tegelijkertijd heeft Rijnland te maken met de consequenties van de agrarische bedrijfsvoering. “In het water van de sloten zitten nog steeds veel te veel fosfaten. Dat heeft met name te maken met de mest, die vanaf het land in het slootwater terecht komt”.

Natuurvriendelijke oever

Schouffoer ziet dat de ambities voor natuur, landbouw en water hand in hand kunnen gaan. Hij laat een foto zien van een sloot. Aan de kant die in beheer is van Rijnland staat de oever vol bloemen. De andere kant laat alleen grasland zien. “Oevers hebben een belangrijke functie voor de biodiversiteit in het water en op het land, daarom houden wij ons bezig met natuurvriendelijke oevers waar veel verschillende planten groeien. Het voordeel van zulke oevers is dat deze onaantrekkelijk zijn voor rivierkreeften. Die treffen wij na de aanleg van zo’n glooiende oever veel minder aan”, zegt de hoogheemraad. Voor natuurvriendelijke oevers kunnen agrariërs een subsidie aanvragen. “Als slootkanten niet meer bemest of bespoten mogen worden, dan kun je er net zo goed een natuurvriendelijke oever van maken”.

Waterinclusief

Als waterschap is Rijnland graag natuurinclusief en waterinclusief. Met waterinclusief doelt hij op de verbetering van de waterkwaliteit en het vasthouden van water in een gebied. Het watersysteem van Ruygeborg zorgt ervoor dat er geen wateroverlast is als gevolg van kweldruk. En daarnaast kan het natuurgebied ook gebruikt worden om water op te vangen in natte periodes en deze vast te houden in het gebied om overlast in de rest van de polder te voorkomen. Zo profiteert niet alleen de natuur van dit watersysteem, maar ook het omliggende agrarische gebied.

Baggeren

Voor Rijnland is de waterkwaliteit in de sloten belangrijk. “Sloten zijn een belangrijk onderdeel van het huis van de vis en dat moet op orde zijn”. Maar de sloten tussen percelen zijn soms te ondiep en het water is niet overal schoon. Dat ziet Schouffoer graag anders. “Rijnland vindt het belangrijk dat sloten voldoende diepte hebben. Daar gaan wij meer op toezien. Wij willen dat eigenaren de sloten op de afgesproken diepte houden door op tijd te baggeren. Door te baggeren blijft het water frisser en met het baggeren worden overtollige voedingsstoffen uit het water gehaald. Dat is fijn voor de vissen en andere dieren in het water. Met de bagger kan de grond vervolgens worden opgehoogd. Het effect van het baggeren is vaak al binnen 1 à 2 jaar te zien door een betere visstand. Bij de Nieuwkoopse Plassen heb ik de otter zien terugkeren en dat is een teken dat er schoon water is”.

Samenwerking

“Wij denken graag met partijen mee bij een gebiedsinrichting en kijken waar het mes aan twee kanten kan snijden. Een aantal natuurmaatregelen hebben vanzelfsprekend een positief effect op de waterkwaliteit. In het Veenweiden Gouwe Wiericke gebied ligt een groot Natura 2000 gebied waar we met z’n allen trots op zijn: Nieuwkoopse Plassen. Daar is Rijnland al ruim dertig jaar betrokken bij het verbeteren en schoonhouden van het water”. In de stuurgroep zitten twee wethouders en drie hoogheemraden van drie waterschappen. Schouffoer: “Iedereen gaat over zijn eigen gebied, maar we delen wel kennis met elkaar en maken afspraken met elkaar waarbij we kijken hoe we het zo kansrijk mogelijk kunnen maken”.