Algemeen

De Stuurgroep Veenweiden Gouwe Wiericke werkt in opdracht van de provincie Zuid-Holland aan de nieuwe natuur in Veenweiden Gouwe Wiericke. Dit gebied maakt onderdeel uit van het Natuurnetwerk Nederland. Afgesproken is dat het Natuur Netwerk Nederland vóór 2027 is gerealiseerd. De provincie ziet erop toe dat deze taak in Zuid-Holland  wordt uitgevoerd. Het gaat daarbij om het behalen van de Natura 2000 doelstellingen en de Europese wet- en regelgeving, zoals die staat beschreven in de Vogel- en habitatrichtlijn.

Natura 2000 is een Europees netwerk van beschermde natuurgebieden. In Natura 2000-gebieden worden plant- en diersoorten die in Europa zeldzaam zijn geworden en met uitsterven bedreigd beschermd samen met hun natuurlijke leefomgeving beschermd. Dit doen voor de  biodiversiteit, zodat er veel plant- en diersoorten blijven bestaan.

In Nederland zijn alle Natura 2000-gebieden met elkaar verbonden door het Natuur Netwerk Nederland (NNN). De natuur in Veenweiden Gouwe Wiericke verbindt de Nieuwkoopse plassen met de Reeuwijkse Plassen. Een goed ingericht NNN versterkt de natuur en draagt zo bij aan de doelstellingen van de Natura 2000-gebieden.

Tot 2016 werkte de Provincie Zuid-Holland aan de Natuuropgave in Gouwe-Wiericke. In 2016 hebben lokale bestuurders aan de Provincie gevraagd of zij de regie over de natuuropgave mochten hebben, zodat zij hun gebiedskennis en lokale belangen goed konden meenemen, Dit is vormgegeven in de Gebiedsovereenkomst Veenweiden Gouwe-Wiericke uit 2018. Daarin staan de volgende doelstellingen voor natuurherstel in het gebied Veenweiden Gouwe Wiericke geformuleerd:

1. Partijen gaan de Gebiedsovereenkomst aan met als doel de realisatie van de samenhangende en integrale uitvoering van de deelprogramma’s voor natuur, recreatie en landbouw en de daaraan gerelateerde bodem- en waterbeheerkwesties in de gemeenten in het veenweidegebied Gouwe Wiericke
2. Ten behoeve van het deelprogramma natuur gelden de volgende inhoudelijke doelstellingen:

Versterking van de biodiversiteit, realisatie van de Natura 2000 doelen en realisatie van het NNN, waaronder een ecologische verbindingszone tussen de Nieuwkoopse Plassen en Reeuwijkse Plassen, tussen de Reeuwijkse Plassen en de Krimpenerwaard en de versterking van de weidevogelkerngebieden.

Veel planten en dieren die van oudsher in dit gebied voorkwamen zijn inmiddels zeldzaam of verdwenen. Dit betekent dat de biodiversiteit is afgenomen. Volgens de wet (Vogel- en Habitatrichtlijn) mogen we dat niet laten gebeuren. Daarom werken we aan de inrichting van nieuwe natuur waarmee wordt bijgedragen aan meer planten- en diersoorten.

Biodiversiteit is alle planten- en diersoorten in een bepaald gebied. Alle planten en dieren zorgen met elkaar samen voor een bijzonder evenwicht (“ecosysteem”). Dit moeten we beschermen, omdat dat evenwicht ook zorgt dat we in de toekomst te eten en te drinken hebben. En dat we over tientallen jaren nog steeds grondstoffen uit de natuur kunnen halen. , Ook levert de natuur belangrijke grondstoffen en beschermt Een gezond ecosysteem helpt ons ook de schadelijke effecten van klimaatverandering op te vangen. Daarnaast vinden mensen het ook heel fijn en prettig om natuur om zich heen te hebben en bijzondere soorten te zien.

De moerassige veengrond werd door ontwatering van de tiende tot de dertiende eeuw ontgonnen en geschikt gemaakt voor landbouw en veeteelt en voor het winnen van turf. In de Gouden Eeuw tussen 1600 en 1700 ontstond er een ring van steden rond het uitgestrekte waterrijke veenweidegebied. Dit gebied kreeg de naam ‘het Groene Hart’.

Het ontwateren veroorzaakte bodemdaling. Hier hebben we tot op de dag van vandaag mee te maken. Door de vervuiling van onder andere uitlaatgassen, klimaatverandering en bemesting van de gronden, neemt de biodiversiteit drastisch af en zijn steeds meer soorten verdwenen. Daarom moet de natuur beschermd worden.

De inrichting van nieuwe natuur heeft tot doel om de doelstellingen voor Natura 2000 gebieden te behalen en de natuur in de NNN te beschermen. Dat gebeurt met een gebiedsgerichte aanpak. Door onder andere een variatie aan natuurtypen, waardoor verdwenen soorten, die hier van oudsher thuishoren weer terugkeren. Ook zorgen we ervoor dat de verschillende natuurgebieden met elkaar in verbinding komen te staan, zodat planten zich makkelijker kunnen verspreiden en dieren zich vaak ongezien van het ene naar het andere gebied kunnen verplaatsen.